ادبیات نظری تحقیق تعاریف،مولفه ها وسبک های حل مساله

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
دسته بندی : وورد
نوع فایل :  word (..doc) ( قابل ويرايش و آماده پرينت )
تعداد صفحه : 45 صفحه

 قسمتی از متن word (..doc) : 
 

1
‏خلاصه ای از کار:
‏تعریف مس‏أ‏له ‏
‏مسأله عبارت است از تعارض یا تفاوت بین موقعیت موجود و موقعیت دیگری که فرد می‏‌‏خواهد بدان دست یابد(گلاور و برونیگ. Glover & Bruning
‏، به نقل از خرازی، 1383،ص 213). در حقیقت هنگامی که فرد با موقعیتی رو به رو می‏‌‏شود که از طریق اطلاعات و مهارت‏‌‏هایی که دارد نمی‏‌‏تواند سریع به آن موقعیت پاسخ مناسبی دهد، با یک مسأله رو به رو است(سیف، 1381، ص554)
‏................
‏تعریف حل مس‏أ‏له و کاربرد‌‌های ‌آن
‏"زندگی سراسر حل مسأله است". این جمله عنوان کتابی است از‏ کارل پوپر. Karol Popper
‏،‏ یکی از بزرگترین فیلسوفان علم‏ در‏ قرن بیستم.‏ وی حل مسأله را نه تنها رسالت علم بلکه اجبار زندگی می‌دانست وآدمی را ناگزیر از رویارویی دائمی با مسائل گوناگون و تلاش برای حل آن‏‌‏ها‏(پوپر، 1994؛ ترجمه خاجیان، 1383).
‏.............
‏مؤلفه‌‌های ‌حل مسأله
‏از نظر دزوریلا و نزو(1990؛ نقل از پشتیبان،1386) حل مسأله از دو مؤلفه تشکیل یافته است: ‌‌‌‌‌جهت‌گیری به مسأله و مهارت‌‌های ‌حل مسأله.‏ ‏‌‌‌‌‌
‏جهت‏‌‏گیری به حل مسأله
‏جهت‌گیری به مسأله مؤلفه انگیزشی توانایی حل مسأله را تشکیل می‌دهد. به عبارت دیگر مجموعه پاسخ‌‌های ‌شناختی- هیجانی- رفتاری تعمیم یافته‌‌‌ای است‌‌‌‌‌،‏ ‏که فرد آن را به موقعیت مشکل‏‌‏دار کنونی منتقل می‌کند. این مؤلفه از تجارب مربوط به حل مسأله در گذشته ناشی می‌شود. جنبه‌‌‌ی شناختی این مجموعه در برگیرنده‌‌‌ی متغیرهایی مانند ارزیابی مسأله، اسنادهای علی و انتظارات کنترل شخصی است. جنبه‌‌‌ی هیجانی بر حالات عاطفی مانند اضطراب، خشم و افسردگی متمرکز است و بخش رفتاری به تمایلات گرایش- اجتناب اشاره می‌کند(دزوریلا و شیدی، 1992؛ نقل از پشتیبان‌‌‌‌‌،1386).
‏..............
‏مهارت‏‌‏های‏ حل مس‏أ‏له
‏ بدل و لناکس (1997) هفت اصل راهنمای حل مس‏أ‏له را ایجاد کرده‏‌‏اند‏ ‏و ‏پیروی‏ از این اصول، احتمال موفقیت‏‌‏آمیز حل مس‏أ‏له را افزایش می‌دهد و از راهبرد‌‌های ‌خودشکنانه جلوگیری می‌کند.
‏1 ‏–‏ مشکلات طبیعی هستند: پذیرفتن این موضوع که مشکلات بخش مهمی از زندگی طبیعی هستند، مهم است. داشتن مشکل «بد» نیست و وجود آنها نشانه ضعف نیست. قبول مشکلات به مردم کمک می‌کند تا درباره خودشان بیشتر پذیرا و کمتر دفاعی باشند.
‏.......
‏سبک‌‌های ‌حل مسأله
‏کسیدی و لانگ (1996) شش سبک ‏را ‏برای حل مسأله در نظر می‌گیرند که عبارتند از: درماندگی یا بی‏‌‏یاوری، مهارگری در حل مسأله، اعتماد به توانایی در حل مسأله، سبک اجتناب، سبک گرایش و سبک خلاقیت.
‏.............
‏- سبک‏‌‏ حل مسأله به شیوه اسپیواک و شوره
‏اسپیواک و شوره. Spivak & Shure
‏ رویکرد حل مسأله را شامل روش‏‌‏های زیر می‏‌‏دانند:
‏تمرکز بر فرایندهای تفکر که زیربنای حل مسأله‏‌‏ی بین فردی است.
‏............‏..........
‏سبک‏‌‏ حل‏ مسأله به شیوه اکتشافی
‏یکی دیگر از سبک‏‌‏های حل مسأله شیوه روش‏‌‏مند یا اکتشافی. Algorithmic
‏ می‏‌‏باشد. شیوه‏‌‏های روش‏‌‏مند مسیر مطمئن و از پیش طراحی شده‏‌‏ای برای رسیدن
‏..........
2
‏روش کاهش تفاوت‏
‏یکی از روش‏‌‏های معمول حل مسأله، به ویژه در زمینه‏‌‏ها و موارد ناآشنا، روش کاهش تفاوت‏‌‏های وضعیت فعلی و وضعیت نهایی یا هدف مسأله، است. در این روش، حل‏‌‏کننده‏‌‏ی مسأله تلاش می‏‌‏کند هرچه بیشتر مسأله را شبیه حالت نهایی آن
‏...........
‏روش تحلیل وسیله- هدف‏
‏روش پیچیده‏‌‏تری که در انتخاب هدف‏‌‏های میانی برای رسیدن به هدف نهایی به کار می‏‌‏رود روش تحلیل وسیله- هدف نام دارد. فرد در این روش فاصله‏‌‏ی هدف نهایی تا وضعیت کنونی مسأله را تحلیل می‏‌‏کند و وسایل و راه‏‌‏هایی را که می‏‌‏تواند موجب کاهش فاصله‏‌‏ی مزبور گردد مطالعه و انتخاب می‏‌‏نماید. این روش مبتنی بر راه‏‌‏کارهای زیر است:
‏........
‏روش کار معکوس‏
‏یکی از روش‏‌‏های مفید برای حل پاره‏‌‏ای از مسایل، روش کار معکوس از طرف هدف یا پاسخ مسأله به عقب است. از این روش به ویژه می‏‌‏توان برای پیدا کردن راه اثبات مسایل ریاضی استفاده کرد. کلید اصلی روش کار معکوس تجزیه‏‌‏ی هدف اصلی به مجموعه‏‌‏ای از هدف‏‌‏های فرعی است که حل آن منجر به رسیدن به هدف اصلی می‏‌‏شود. حلال مسأله هریک از این هدف‏‌‏های فرعی را به طور مستقل حل می‏‌‏کند تا به حل نهایی برسد. این روش زمانی به مشکل برخورد می‏‌‏کند که حل یکی از هدف‏‌‏های فرعی مانع حل هدف دیگر گردد. در این صورت باید ترتیب حل هدف‏‌‏های فرعی را به نحوی تنظیم کرد که با چنین مشکلی برخورد نشود. (نیول و سیمون،. Newell and Simon
‏ 1972)
‏...........
‏روش استفاده از تمثیل
‏یکی دیگر از روش‏‌‏های مهم حل مسأله استفاده از تمثیل است. در این روش حل‏‌‏کننده‏‌‏ی مسأله از راه حل یک مسأله کمک می‏‌‏گیرد تا به عنوان راهنمای عمل، مسأله دیگری را حل کند. در ریاضیات اغلب از روش حل یک مسأله ریاضی برای حل مسائل مشابه استفاده می‏‌‏شود. در این صورت هدف فرعی حل‏‌‏کننده‏‌‏ی مسأله انتقال مراحل حل نمونه‏‌‏ی اصلی به مسأله‏‌‏ی جدید است. استفاده از تمثیل گرچه می‏‌‏تواند خیلی مفید باشد ولی به کارگیری آن نیاز به دقت نظر دارد. بعضی افراد نمی‏‌‏توانند به راحتی و سرعت به امکان استفاده از تمثیل پی ببرند و راه حل یک مسأله را به مسأله دیگر منتقل سازند،
‏.........
‏سبک حل مسأله به شیوه خلاقانه
‏خلاقیت و راز پرورش آن غاز شد (سلیمانی، 1381). منظور از تفکر خلاق نوعی از تفکر است که منجر به دیدگاه های جدید، رویکردهای نو ظهور، دورنماهای تازه و راه‏‌‏هایی جدید برای فهم ودرک اشیاء و موقعیت‏‌‏ها می‏‌‏شود(فاسیونی. Facioni
‏، 2006). تفکر خلاق از پیچیده‏‌‏ترین و عالی‏‌‏ترین جلوه‏‌‏های اندیشه انسان است(موریس، . Morris
‏ 2006).
‏........
‏فرایند حل خلاقانه مسأله
‏فرایند حل خلاقانه مسأله از دو دیدگاه آسبورن- پارنز و ایساکسن - تری‏‌‏فینگر آورده در زیر به طور مختصر آورده شده است.
‏.........
‏فرایند حل خلاقانه مسأله آسبورن- پارنز. Osborn &Parnes
‏
‏در واقع حل خلاقانه مسأله یا CPS‏ را می‏‌‏توان یک فرآیند، روش، یا سیستم برای مواجهه با مسأله و به دست آوردن راه حلی مؤثر و خلاق دانست. فرآیند حل خلاق مسأله‏‌‏ای که در این پژوهش به کار رفته است، مدل اسبورن- پارنز است که شامل شش مرحله است:
‏..........
‏فرایند حل خلاقانه مسأله ایساکسن ‏–‏ تری‏‌‏فینگر
‏در طی‏ پنج ‏دهه‌‌‌ی گذشته، بسیاری از محققان و طراحان، انواعی از مدل‏‌‏ها و رویکردهای متفاوت به حل خلاقانه ‌‌‌‌‌مسأله. Creative Problem Solving
‏ را در محیط‌‌های ‌متفاوتی مثل دانشگاه‏‌‏ها، مدارس، مراکز تجاری بزرگ و کوچک و شماری از ارگان‏‌‏ها ، ارائه کردند. ‏در ‏تاریخچه روان‌شناسی، جامعه شناسی، آموزش و پرورش، یا آموزش و توسعه سازمانی، عبارت رایج حل خلاقانه ‌‌‌‌‌مسأله جهت توصیف بسیاری از مدل‏‌‏ها‏ ‏مورد استفاده قرار گرفته است.
‏...........