صفحه محصول - پاورپوینت درس ششم علوم و فنون ادبی 1 سجع و انواع آن

پاورپوینت درس ششم علوم و فنون ادبی 1 سجع و انواع آن (pptx) 23 اسلاید

دسته بندی : پاورپوینت

نوع فایل : PowerPoint (.pptx) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )

تعداد اسلاید: 23 اسلاید

قسمتی از متن PowerPoint (.pptx) :

درس ششم علوم و فنون ادبی (1) سجع و انواع آن سجع یکسانی دو واژه در واج یا واج‌های پایانی و وزن یا هر دوی آنهاست. آرایۀ سجع در کلامی دیده می‌شود که حداقل دو جمله باشد؛ زیرا سجع‌ها باید در پایان دو جمله بیایند تا آرایۀ سجع پدید آید؛ درست مانند قافیه که در پایان مصراع‌ها یا بیت‌ها می‌آید. وزن بر 2 گونه است: وزن صرفی وزن عروضی. در اینجا منظور وزن عروضی است نه صرفی. مانند: کمال و جمال که هم وزن صرفی یکسانی دارند و هم وزن عروضی؛ مانند: عمر و مال که وزن عروضی یکسانی دارند ولی وزن صرفی یکسانی ندارند. در وزن صرفی مصوتها کاملا باید یکسان باشند. نکته همه کس را عقل خود به کمال نماید و فرزند خود به جمال . (گلستان سعدی) مُلک بی دین باطل است و دین بی ملک ضایع . (کلیله و دمنه) به کلمات مشخّص شده در هر جمله «ارکان سجع» و به آهنگ برخاسته از آنها «سجع» می‌گویند. انواع سجع مطرف متوازن متوازی توانگری به هنر است نه به مال، و بزرگی به عقل است نه به سال. کلمات «مال و سال» که در پایان دو جمله آمده اند، هموزن اند و واج‌های پایانی آنها نیز یکی است. این نوع سجع، «متوازی» نامیده می‌شود. دوستی را که به عمری فراچنگ آرند نشاید که به یک دم بیازارند. سجع کلمه‌های «آرند و بیازارند» که در پایان دو جمله آمده اند، هم‌وزن نیستند، امّا واج‌های آخر آنها یکسان است؛ این نوع سجع را «مُطَرّف» می‌گویند. مال از بهر آسایش عمر است، نه عمر از بهر گرد کردن مال. دو کلمۀ «عمر و مال» که در پایان دو جمله آمده اند، فقط هم‌ وزن اند؛ این نوع سجع را «متوازن» می‌نامند.